پایگاه خبری روژمان نیوز

سمیرا مرادپور

مدیر مسئول پایگاه خبری روژمان نیوز

۱۴۰۳-۰۲-۳۱

پایگاه خبری

لوایح قضایی ؛ از تدوین تا تصویب

روژمان نیوز- دکتر پژمان غفوری– بند ۲ اصل ۱۵۸ قانون اساسی یکی از وظایف رییس قوه قضاییه را “تهیه لوایح قضایی متناسب با جمهوری اسلامی” تعیین کرده است . اما، در اصل ۷۴ ابتکار قانونگذاری به ارایه لایحه قانونی وسیله هیات وزیران و طرح قانونی به پیشنهاد حداقل ۱۵ تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی منحصر گردیده است.

لایحه قضایی در قانون اساسی و قوانین عادی تعریف نشده و امکان ارایه آن از سوی رییس قوه قضاییه ناممکن یا حداقل مسکوت است. اما شورای نگهبان با ارایه نظریات تفسیری و مجلس شورای اسلامی با تصویب قانون اختیارات رئیس قوه قضاییه هریک به سهم خود کوشیده‌اند پاسخی درخور به این پرسش‌ها ارایه دهند که مفهوم و محتوای لایحه قضایی چیست و فرآیند پیشنهاد و تصویب آن به چه صورت امکان پذیر است ؟ در ادامه به صورت اجمالی به تببین موضوع خواهیم پرداخت :

۱ _ تفاوت لوایح قضایی و غیر قضایی به محتوای آن است و محتوای لوایح قضایی را فصل یازدهم قانون اساسی به ویژه اصول ۱۵۶ _ ۱۵۷ _ ۱۵۸ و موضوعات مربوط به آنها در اصول دیگر فصل یازدهم و سایر اصول مربوط به امور قضایی معین می کند .

۲ _ لوایح قضایی توسط رئیس قوه قضائیه تهیه و به دولت ارسال می شود ، بعد به مجلس شورای اسلامی تقدیم می گردد .

۳ . هیات دولت نمی تواند به صورت مستقل لایحه قضایی تنظیم کند و آن را به مجلس شورای اسلامی جهت تصویب نهایی ارسال نمایید.

۴ . هر گونه تغییر مربوط به امور قضایی در این گونه لوایح فقط با جلب نظر رئیس قوه قضائیه امکان دارد . بنابر این در صورتی که دولت در مهلت قانونی سه ماهه نتواند نسبت به تصویب و ارسال لایحه به مجلس اقدام نماید و سه ماه دیگر از مهات قانونی بگذرد ، رییس قوه قضاییه مختار است مستقیما لایحه را به مجلس ارسال نمایید.