پژمان غفوری پژوهشگر دکتری حقوق عمومی و استاد دانشگاه
روژمان نیوز- مجمع تشخیص مصلحت نظام مصداق بارز موفقیت نظام جمهوری اسلامی در نهاد سازی و جلوگیری از ایجاد بن بست در تصمیم گیری های کلان است . این نهاد که اواخر دهه اول انقلاب تاسیس شد ، مرجع حل اختلاف شورای نگهبان قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی در بررسی قوانین ، به شمار می آید و در چند دهه فعالیت خود مصوباتی در این خصوص داشته است . در خصوص قانونگذاری مجمع تشخیص می توان بیان نمود که مجمع تشخیص در نظام قانونگذاری به معنای عام در قالب حل معضلات نظام و تعیین سیاست های کلی نظام ایفای نقش نموده و در قانونگذاری به معنای خاص در مقام حل اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان دارای نقش و جایگاه قانونی است . همجنین می توان بیان نمود که اصولا این مجمع حق قانونگذاری مستقل را ندارد و تنها می تواند موارد اختلافی میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان را بررسی نماید و نسبت به سایر موارد مربوط در متن قانون نیز می تواند حذف ، تتمیم با اصلاح اعمال کند . وظیفه ذاتی و اصلی مجمع تشخیص رفع اختلاف بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان است آنهم درست در مواقعی که مجلس شورای اسلامی بر مصوبات خود پافشاری نموده و به هیچ وجه حاضر به اصلاح و یا حتی تجدید نظر در رای خود نیست اما شورای نگهبان مصرانه آن را خلاف قانون اساسی دانسته و حاضر به تائید آن نمی باشد . در این میان بهترین راه حل دادن اختیار به مجمع تشخیص مصلحت نظام است که بتواند قوانین را به نحوی تغییر داده و یا حتی خود قوانینی را وضع نماید که مخالف اصلی از قانون اساسی باشد و برای پایان دادن به این اختلاف باید این قانون مقدم بر آن دانست .
اما باید اختیارات مجمع تشخیص را مشخص به زمان و مکان معینی کرد واز گستره آن بر قانون اساسی جلوگیری نمود ؛ یعنی بدین صورت عمل نمود که در زمان مشخص و در مکان مشخص قانون تصویب شده از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام را مقدم بر قانون اساسی نمود و این بدان معنی نباشد که کلا اصول مورد بحث قانون اساسی را نقض نمود زیرا اصول و قوانین تصویب شده در قانون اساسی با مطالعه کامل و با علم کافی تصویب شده است و این کار فقط و فقط از طریق بازنگری در قانون اساسی امکان پذیر می باشد. هر چند مجمع تشخیص مصلحت نظام در این کار باید احتیاط لازم را مبذول دارد زیرا بعید به نظر می رسد که اصول قانون اساسی که با این همه دقت و توسط استادان برتر جمع آوری شده با مصلحت نظام مغایرت و تعارض داشته باشد و باید اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام اشراف کامل بر اصول قانون اساسی داشته باشند
پست های مرتبط
مسئول نهاد رهبری در سپاه بیت‌المقدس کردستان: رسانه در اجرای طرح نور نقش مهمی ایفا می کند
انجمن علمی دانشجویی رشته حقوق دانشگاه آزاد قروه ؛ از ارتقاء اطلاعات حقوقی شهروندان تا قلب تپنده تولید علم و فکر
وجوه افتراق میان واژگان مزارعه و مساقات